Iedereen wil verandering, maar niemand wil veranderen. Dat staat wel ergens gedrukt op een tegeltje tegen de muur van een IT-manager, die de wanhoop nabij is. Het is een waarheid als een koe, zeker als je kijkt naar de weerstand en de frustratie die binnen een organisatie opborrelt wanneer de IT afdeling aan de knoppen gaat draaien om een nieuwe softwareversie uit te rollen, of klaar staat met een nieuwe versie van Office of Windows. Naast de technische uitdaging moet er ook nog een berg weerstand overwonnen worden voor een migratie of transitie echt “geslaagd” is.
Wij geven je alvast wat tips waardoor je gebruikers achteraf iets minder lijken op een meute uit de Franse Revolutie die klaarstaat hun IT manager op de Guillotine te sleuren. Allons-Y !
Begin bij de gebruiker
Een succesvolle IT migratie (of het nu naar een nieuwe werkplek of de volgende versie van het ERP pakket is) begint niet in de boardroom. Lang voordat u het technisch plan van een Office 365 migratie begint uit te zetten in een kosten/baten analyse, moet u eerst te rade gaan bij … de gebruikers. Net zoals Felix Baumgartner checkt of hij een parachute bij heeft voor hij springt, moet jij vooraf langslopen op de werkvloer. Observeer (liefst een beetje discreet) hoe ze momenteel werken met de software/hardware die je gaat vervangen of aanpassen. Misschien vallen er een paar dingen op waarvan je zegt “hmm, dat kan beter/sneller/makkelijker”. En soms zitten die dingen zelfs niet in scope van je project. Stap vervolgens (met open vizier en een ‘open mind’) op je gebruikers af en vraag wat er, volgens hen, beter kan. Hun inzichten, die stammen uit de dagelijkse praktijk, kunnen wel een beetje aanvoelen als kritiek, maar zijn de belangrijkste constructieve basis requirements voor het komend project. Zet je IT-pet even af en bekijk de wereld vanuit het oogpunt van diegenen die de gevolgen van je “verandering” aan de lijve zullen ondergaan. Want een succesvolle migratie eindigt niet op de werkvloer, ze begint er.
Een kwestie van organisch groeien
Wanneer ik de term “Bing-Bang uitrol” hoor, moet ik altijd denken aan de gigantische explosie die heel het universum geschapen heeft. Klopt ook, maar de Big Bang was nu niet echt subtiel. Het heeft al die uit elkaar spattende atomen best wel een paar miljard jaar gekost om te bekomen van dat geweld. Bespaar uw gebruikers die digitale cultuurschok en kies voor een geleidelijke uitrol. Blunder “nummero uno” is het nieuwe softwarepakket enkel uit te testen binnen de IT afdeling. Wanneer de Big-Bang-Theory kijkende geeks, met vooruitgeschoven onderlip en omhooggestoken duimen het “all clear” geven rolt u heel de handel uit naar het gepeupel. Big mistake !
Kies eerst een aantal” influencers” op de vloer, die voor jou de vlag kunnen dragen van dat nieuwe speeltje. Deze “cool kids” (of juist de oude rotten) hebben binnen de gebruikersorganisatie aardig wat invloed. Ze staan open voor verandering en kunnen, (mits zorgvuldige begeleiding), de ambassadeurs worden van jouw project. Geef hen het nieuwe speeltje en laat de rest van de organisatie rustig “snuffelen”. Wanneer andere gebruikers aan je mouw komen trekken met de vraag wanneer “Zij het nieuwe spul nu ook es krijgen”, hebt u vrije baan voor de verdere uitrol. Kies voor die eerste uitrol voor een vrijwillig piloot programma om extra steun te winnen bij de users. Pas daarna is het tijd voor de grote knal.
Ga niet plenair met de billen bloot
Een ander voordeel van een geleidelijke uitrol is dat je op tijd de methode, de documentatie of de training kan bijsturen wanneer je merkt dat de ‘praktijk’ toch niet overeenkomt met die mooie tekening die je op het whiteboard gemaakt hebt. Je krijgt zo de kans om dingen aan te passen gaat in het ergste geval slechts voor een STUKJE van de organisatie met de billen bloot. Alle beetjes helpen! Blijkt ondertussen dat heel het traject een superslecht idee was, dan kan je vroeg genoeg aan de handrem trekken en heel de handel desnoods terugrollen, hopelijk voordat het IT budget er helemaal doorgeblazen is.
Let op voor Captain Caveman aan boord van de USS Enterprise
Als Henry Ford aan de mensen had gevraagd wat ze wilden, hadden ze geantwoord : “Snellere paarden”. Het is een treffend voorbeeld hoe mensen soms moeilijk buiten hun eigen concepten kunnen denken. Toch vraagt de samenleving ons om meer en sneller te innoveren en dingen helemaal anders te doen. We moeten vooruit maar we willen ook dat het allemaal hetzelfde blijft. Hoe pak je dat aan ? Hou bij het uitrollen van je project daarom niet alleen rekening met processen en infrastructuur, maar vooral met de bedrijfscultuur. Wat is de mentaliteit op de vloer ? Werk je voor een hippe startup waar ze morgen geen punt maken om Scrumm sessies met Pokeballs te combineren, of zit je in een iets conservatievere hut ? De kans zit er dik in dat het optie twee is, dus is subtiliteit je beste vriend. Breng veranderingen op een geleidelijke manier binnen in de organisatie, met respect voor de bedrijfscultuur. Alhoewel een digitale innovatie (op papier) handenvol tijd zou moeten besparen, kan een te grote “cultuurschok” nefast zijn voor de productiviteit. Geef Captain Caveman dus even de tijd om te wennen aan al die knoppen van het nieuwe ruimteschip.
Eindig met het hoe, maar begin met het waarom
Een goeie digitale innovatie begint met het communiceren van het “WAAROM”. Vertel je gebruikers (voor je begint) WAAROM het nu allemaal anders moet. Wees open en eerlijk: Wat brengt het op voor het bedrijf, en waar gaan ze hinder van ondervinden. Net als de directie dien je ook je gebruikers te overtuigen van de zin van het verhaal. Pas als je hun commitment hebt ingekocht, kan je een berg weerstand wegnemen. Meestal is “de handleiding” iets dat op de laatste dag van de uitrol on-ceremonieel op het bureau van de gebruiker neergekwakt wordt met de non-verbale boodschap: “Bekijk het maar”. Althans zo voelt het aan van zijn kant. Documentatie is iets dat de gebruiker krijgt als geheugensteuntje, nadat het project hem of haar voorzien heeft van een degelijke opleiding en een betrokken nazorg. Ook hier kan je je influencers weer gebruiken als “steunpunten” op de vloer door het “Train de trainer” principe toe te passen.
Bedank je gebruikers
“Hoe bedoelt u ?” Hoor ik u roepen. Uw IT afdeling heeft net heel de nacht liggen zwoegen en de gebruiker krijgt een bedankje ? Helemaal goed. Onthou: IT is een ondersteunend proces en ons werk mag niet gezien worden. De wegenwerker staat ook niet om 4 uur in de ochtend aan uw deur te kloppen ‘of hij wat appreciatie kan krijgen voor dat mooie fluisterasfalt dat hij vannacht heeft aangelegd’. Het is aan de IT afdeling om na een migratie de gebruikers te bedanken voor hun geduld en begrip. Een klein koekje of een piepkleine attentie op de werkplek kan wonderen doen om het scherpe randje van die eerste “helpdesk calls” weg te nemen. Een klein beetje dankbaarheid koopt soms een berg begrip.
Dus ontleer wat u geleerd heeft (alzo sprak Yoda) en begin bij de eindgebruiker, teken de plannen op de werkvloer en laat de users uw belangrijkste projectleden worden. Begin met het waarom, eindig met het hoe en doe een koekje bij de koffie ! Success. Heeft u hulp of advies nodig met IT project of veranderingsmanagement ? Brain Rangers helpt met raad en daad, neem gerust even contact met ons op of bezoek onze website voor een overzicht van onze lezingen en workshops.